"«حاجي واشنگتن» پختهترين نگاه حاتمي به دوره قاجار و تقابل سنت و تجدد است كه ابدا رنگ حسرت خواري يك جانبه براي گذشتهاي از كف رفته و زيبا ندارد."
مرحوم علي حاتمي «حاجي واشنگتن» را در سال 61 براي شبكه اول سيما ساخت و در سال 77 در مدت زمان 98 دقيقه به اكران عمومي درآمد.
روبرت صفارييان ـ منتقد ـ مي گويد: در «حاجي واشنگتن» زبان فاخري كه حاتمي عاشق آن است، يكي از با معناترين و زيباترين كاربردهاي خود رادر سينما پيدا ميكند.
در راس محسنات فيلم شخصيتپردازي نيرومند مرحوم حاتمي به چشم ميخورد در اين فيلم به صورت كليشهاي درباريان احمق و فاسد دوران قاجار به تصوير كشيده نشدهاند.
عزتالله انتظامي، در يكي از بهترينهاي سينمايي خود، به شخصيت حاجي واشنگتن جان ميبخشد. نگاههاي دريده او كه از سنگدلي طبيعي مردان قاجار حكايت ميكند، راه رفتن مغرورانه او، طمأنينه و وقارسخن گفتنش، دردي كه چون به ياد دخترش ميافتد چشمانش حكايت ميكنند و در عين حال هيات ترحم برانگيزش، وقتي بيماري به سراغش ميآيد يا غربت مستاصلش ميكند، بشدت موثر و تكان دهنده است.
زبان فاخري كه همواره علي حاتمي به آن علاقه داشته در «حاجي واشنگتن» نيز آشكار ميشود.
بر اساس نقدهاي نوشته شده درباره ي اين فيلم «اين زبان كه در اين فيلم يا گفتاردروني حاجي است در عين حال كه به لحاظ آهنگ موزون آن و به كارگيري استادانه همه صنايع سخنوري در اوج است، اما به هر رو به قصر مجللي با ديوارهاي پر نقش و نگار ميماند كه در دنياي تازهاي كه حاجي وارد آن شده است كاربردي ندارد.»
«حاجي واشنگتن» در سطح سمبلهاي بيروني متوقف نميماند و بر وجه رواني و بيمارگون شخصيت متمركز ميشود.
اين ساخته مرحوم حاتمي همزمان با سالگرد درگذشت وي در قالب برنامه سيما 4 از تلويزيون پخش شد.
|